Döngüsel Ekonomi Nedir ?

Döngüsel Ekonomi Kavramı temelde, insan eli değen tüm ekonomik faaliyetlerin doğrusal ve tek yönlü bir “üretim-tüketim-atık oluşumu” modelinden, “tekrar üretim-akıllı tüketim-yeniden üretim/geri dönüşüm” adımlarına evrilmesi ve sürdürülebilir bir faaliyetler bütününün oluşturulması anlamına gelmektedir*. Döngüsel ekonomi modeli mevcut doğal kaynak miktarı ile orantılı olarak kaynak yeterliliği ve iklim krizi etkilerinin en aza indirilmesi ilişkilerini, özelikle üretim süreçlerine uyarlaması olmaktadır. Atık yönetimi ve üretim süreçlerinde atıkların mümkün olan en yüksek seviyede sistem içerisinde yer alması gereken modelde, sürdürülebilirlik ve hatta model içerisinde çevre ayak izini en aza indiren yönetim gerekmektedir. Bu gereklilik öncelikle ölçme değerlendirmenin en sağlıklı şekilde yapılması, buna bağlı bir dizi süreci ve paydaşı ortaklaştırmak olarak ifade edilebilir. Enerji eldesi ve kullanımı yanı sıra lojistik planlama da çok önemli olmaktadır.

Avrupa Komisyonu tarafından kabul edilen ve Avrupa'nın sürdürülebilir büyüme stratejisi olarak belirlenen Avrupa Yeşil Mutabakatının en önemli içeriklerinden biri olan Döngüsel Ekonomi Yeni Eylem Planı 2020 yılında kabul edilmiştir. Döngüsel ekonomi paketi; üretim ve tüketim döngüsünün her bir aşamasını ele alan paket, atık direktiflerinin revizyonunu içermekte ve dört düzenleme teklifini kapsamaktadır. Atıklarla ilgili mevzuat revizyonu teklifinde ise atık miktarının düşürülmesi için açık hedefler konulmuştur**. Yeni AB yeşil mutabakatı AB’nin atıklar ile ilgili stratejilerini belirlerken, geleceğe dair rakamlar ile hedefleri belirtmektedir. Yeşil dönüşüm ile iş yapış modellerinde değişim ve birçok alanda yeni istihdam rakam ve modelleri tahminleri bulunmaktadır.

Ülkemiz için ise Ekonomik modeller ve programlarda yerini alan ‘’Yeşil Dönüşüm’’ 2022 yılı içerisinde; Orta Vadeli Programın açıklanmıştır. Program içerisinde yeşil dönüşüm başlığı altında önemli maddeler bulunmaktadır. Bu maddeler çerçevesinde Yeşil Taksonomi, Döngüsel Ekonomi ve Atık Yönetimi (Sıfır Atık Uygulaması) konularına vurgu yapılmıştır. Atık Yönetiminde kurumlar arasında iş birliğinin yanı sıra yaygınlaştırılması plan dahilindedir. Yeşil Sanayi, Endüstri Bölgeleri, Yeşil Taksonomi (Sınıflama Sistemi) ve Karbon düzenlemeleri kavramlarını içermektedir. Ülkemizde yeni mevzuatlar ve düzenlemelerin, tüm başlıklar için hızla devam etmesi beklenmektedir.